Logo Karkonoskiego Sejmiku Osób niepełnosprawnych

Z archi­wum Lesz­ka Pieczyńskiego

Rzecz o dol­no­ślą­skich Klastrach

z 2014_Prezentacja Kla­stra “SUDEC­KA SIEĆ INNO­WA­CJI” (SSI) i
odnie­sień wyni­ka­ją­cych z SRWD 2020,

Witam , nawią­zu­jąc do roz­mo­wy pod­czas spo­tka­nia w hote­lu “Mer­cu­ry” we
Wro­cła­wiu zor­ga­ni­zo­wa­ne­go przez “Kra­jo­wy Punkt Kon­tak­to­wy ds.
Instru­men­tów Finan­so­wych Pro­gra­mów Unii Euro­pej­skiej” w ramach
Dol­no­ślą­skich spo­tkań biz­ne­so­wych pt;  ” WSPAR­CIE  BIZ­NE­SU z
PRO­GRA­MÓW UE — DZIŚ i JUTRO” w dniu 21.V.2014 r. z udzia­łem Pani
Ilo­ny ANTO­NI­SZYN — KLIK, pod­se­kre­ta­rza sta­nu w Mini­ster­stwie Gospo­dar­ki,
prze­sy­łam do wia­do­mo­ści infor­ma­cję doty­czą­cą pod­ję­tej 14.XI.2013
r. ini­cja­ty­wy utwo­rze­nia Kla­stra “SUDEC­KA SIEĆ INNO­WA­CJI” oraz jej
umo­co­wa­nia na tle uchwa­lo­nej rok temu SRWD 2020 jak też pro­wa­dzo­nych (z
pew­nym opóź­nie­niem) prac w ramach EUWT nad Stra­te­gią “Nowe Sude­ty“
albo też “NOVUM”, (ma zostać tak prze­mia­no­wa­na z ini­cja­ty­wy Czech).
Pro­jekt tej mogą­cej mieć duże zna­cze­nie stra­te­gii odno­si się do
obsza­ru o powierzch­ni; 37 655 km², zamiesz­ka­łe­go przez 5 068 000
miesz­kań­ców (stro­na pro­jek­tu; www.4cbc.eu [1]).
Nawią­zu­jąc do obu tych doku­men­tów, prze­ka­zu­ję infor­ma­cję w for­mie
lin­ku z dostę­pem do pre­zen­ta­cji Kla­stra SSI w któ­ry z mizer­nym
skut­kiem jak na razie się zaan­ga­żo­wa­łem — jako Jele­nio­gó­rza­nin z
pocho­dze­nia. Infor­ma­cja poka­zu­je w jakim zakre­sie, ta ini­cja­ty­wa może
speł­nić swo­ją rolę w zakre­sie wzmoc­nie­nia kon­ku­ren­cyj­no­ści
“Sudec­kie­go Obsza­ru Integracji”.

Głów­ne obsza­ry współ­pra­cy jakie obej­mu­je pro­jekt stra­te­gii EUWT,
“Nowe Sude­ty”, to;

    *
 tury­sty­ka: wspól­ny obszar tury­stycz­ny (np. Jaku­szy­ce – Har­ra­chov),
tury­sty­ka uzdro­wi­sko­wa,
    *
trans­port dro­go­wy i kole­jo­wy,
    *
ochro­na zaso­bów natu­ral­nych i kul­tu­ro­wych,
     *
roz­wój przed­się­bior­czo­ści,
    *
bada­nia, roz­wój tech­no­lo­gicz­ny i inno­wa­cje,
    *
inte­gra­cja społeczna,

Nowa stra­te­gia EUWT ma się kon­cen­tro­wać na;

    * reali­za­cji dzia­łań istot­nych dla zrów­no­wa­żo­ne­go roz­wo­ju całe­go
pogra­ni­cza,
    * pro­wa­dze­niu dzia­łal­no­ści w opar­ciu o zasa­dę sub­sy­diar­no­ści w
sto­sun­ku do jst i innych pod­mio­tów dzia­ła­ją­cych na pogra­ni­czu,
     * plat­for­mie współ­pra­cy pomię­dzy wszyst­ki­mi naj­waż­niej­szy­mi
akto­ra­mi dzia­ła­ją­cy­mi na pogra­ni­czu,
    * pod­sta­wą wdra­ża­nia pro­jek­tów (bene­fi­cjent POWT RCz – RP; EWT B i
C, pro­gra­mów sek­to­ro­wych UE),
     * lob­bin­gu dla waż­nych przed­się­wzięć pol­sko-cze­skie­go pogra­ni­cza
(War­sza­wa, Pra­ga, Bruk­se­la) i być jego narzędziem,

EUWT w wyzwa­niach poli­ty­ki roz­wo­ju ma się opie­rać na;

    * idei kon­cen­tra­cji mery­to­rycz­nej i finan­so­wej,
    * reali­za­cja tzw. „pro­jek­tów klu­czo­wych”,
    * kom­ple­men­tar­ność pro­jek­tów,
     * reali­za­cja pro­jek­tów o naj­wyż­szej war­to­ści dodanej

http://www.umwd.dolnyslask.pl/urzad/aktualnosci/artykul/euwt-nowe-sudety-coraz-blizej‑1/

(na zdję­ciu poni­żej, obszar dzia­ła­nia obję­te­go strategią,),

 http://4cbc.eu/o‑euwt-nowe-sudety-z-o-o-podczas-obrad-polsko-czeskiej-komisji-miedzyrzadowej-ds-wspolpracy-transgranicznej

Bio­rąc pod uwa­gę obsza­ry tema­tycz­ne wyni­ka­ją­ce z SRWD 2020 jak też,
kon­sul­to­wa­ne­go, lada chwi­la pro­jek­tu stra­te­gii EUWT “NS” na lata
2014–2020, prze­sy­łam infor­ma­cję (w for­mie lin­ku do pre­zen­ta­cji) nt;
utwo­rzo­ne­go 14.XI.2013 r. Kla­stra “SUDEC­KA SIEĆ INNOWACJI”.

Przed­ło­żo­na pre­zen­ta­cja, zary­so­wu­je kon­cep­cję kla­stra oraz
zapla­no­wa­ne wstęp­nie dzia­ła­nia orga­ni­za­cyj­ne for­mu­ją­ce jego
fun­da­men­ty dzia­ła­nia i tro­chę szko­da, że ini­cja­ty­wa mogą­ca być;

    * pilo­ta­żo­wą pró­bą narzę­dzia reali­za­cji SRWD na tere­nie
“SUDEC­KIE­GO OBSZA­RU INTE­GRA­CJI”, zde­fi­nio­wa­ne­go w SRWD i KSRR jako
“OBSZAR PRO­BLE­MO­WY”

  nie spo­tka­ła się jak dotąd z zain­te­re­so­wa­niem UMWD, przy nie­daw­nym
podzia­le środ­ków na wspar­cie klastrów.

Według SRWD,
“SUDEC­KI OBSZAR INTE­GRA­CJI” jest jed­nym z 4– rech obsza­rów inte­gra­cji
(wro­cław­ski, Zachod­ni i Legnic­ko– gło­gow­ski), ziden­ty­fi­ko­wa­nych w
uchwa­lo­nej w stycz­niu ub. r. stra­te­gii. Obszar ten skła­da się z 4‑rech
pod-obsza­rów (zie­mie; Kłodz­ka i Dzier­żo­niow­ska oraz aglo­me­ra­cje;
Wał­brzy­ska i Jele­nio­gór­ska), cechu­je go wie­le barier roz­wo­jo­wych,
wyni­ka­ją­cych z;

    * depo­pu­la­cji,
    * duże­go bez­ro­bo­cia,
    * bra­ku odpo­wied­niej infra­struk­tu­ry komunikacyjnej,

    * utrud­nio­nych warun­ków pro­wa­dze­nia inwe­sty­cji pro-roz­wo­jo­wych i
infra­struk­tu­ral­nych (spe­cy­fi­ka tere­nów gór­skich i pod­gór­skich, tere­ny
cen­ne przy­rod­ni­czo, w tym chro­nio­ne prawnie,)

Jego dal­szy roz­wój zale­ży od stwo­rze­nia i wypro­mo­wa­nia kom­plek­so­wej
ofer­ty tury­stycz­nej, wypo­czyn­ko­wej  oraz uzdrowiskowej,

(Na zdję­ciu, mało zachę­ca­ją­cy do wysia­da­nia z pocią­gu i zwie­dza­nia
malow­ni­czej Nowej Rudy   dwo­rzec kolejowy, )

uwzględ­nia­ją­cej  wymo­gi i zasa­dy ochro­ny walo­rów śro­do­wi­ska.
Jed­no­cze­śnie nawet z cie­ka­wą ofer­tą tury­stycz­ną, roz­wój tego
obsza­ru nie może się obyć bez rein­du­stria­li­za­cji, opar­tej na
rewi­ta­li­za­cji tra­dy­cji rze­mio­sła w nowo­cze­snym (inno­wa­cyj­nym wyda­niu),
odno­śnie pro­duk­cji rol­no ‑spo­żyw­czej, pozy­ski­wa­nia surow­ców
natu­ral­nych i ich prze­twór­stwa pod kątem nowo­cze­snych zastosowań.

(na zdję­ciu ARR “AGRO­REG” w Nowej Rudzie, będą­ca gwa­ran­tem
inno­wa­cyj­nych zmian w tej czę­ści Sudec­kie­go Obsza­ru Integracji,)

Jed­no­cze­śnie w każ­dym z tych obsza­rów nale­ży szu­kać współ­pra­cy
koope­ra­cyj­nej z sąsia­du­ją­cy­mi obsza­ra­mi oraz z Cze­cha­mi a nie
odwra­cać się do niej plecami.

Wraz z przy­ję­ciem kra­jo­wych doku­men­tów planistycznych:

    * _Długookresowej Stra­te­gii Roz­wo­ju Kraju,_
     * _Ś__redniookresowej Stra­te­gii Roz­wo­ju Kra­ju, _
     * _Krajowej Stra­te­gii Roz­wo­ju Regio­nal­ne­go 2010–2020_,
     * 8 zin­te­gro­wa­nych stra­te­gii krajowych,

    * _Koncepcji Prze­strzen­ne­go Zago­spo­da­ro­wa­nia Kra­ju 2030 _

_nastąpiła _konieczność uwzględ­nie­nia ich tre­ści w regio­nal­nych
doku­men­tach stra­te­gicz­nych. Pakiet tych opra­co­wy­wa­nych i przyj­mo­wa­nych
kra­jo­wych doku­men­tów stra­te­gicz­nych wyni­ka z przy­ję­cia do wdro­że­nia
“NOWE­GO MODE­LU ZARZĄ­DZA­NIA ROZ­WO­JEM KRA­JU”, okre­ślo­ne­go przez Radę
Mini­strów w kwiet­niu 2010 roku w doku­men­cie „_Zało__ż__enia sys­te­mu
zarz__ą__dzania roz­wo­jem kraju”_.
W tych zało­że­niach oraz KSRR 2010–2020, zde­fi­nio­wa­no przede wszyst­kim
nowy para­dyg­mat (wzo­rzec) / zasa­dy wspie­ra­nia i spoj­rze­nia na roz­wój
kra­ju. Ten nowy wzo­rzec zakła­da wspar­cie wszyst­kich obsza­rów w
zakre­sie ich spe­cy­ficz­nych poten­cja­łów i pro­ble­mów oraz korzyst­ne­go
wza­jem­nie, oddzia­ły­wa­nia cen­trów roz­wo­ju (wzro­stu) z ich oto­cze­niem.
Wzo­rzec ten okre­śla­ny jest “MODE­LEM  DYFU­ZYJ­NO — ABSORP­CYJ­NYM ROZ­WO­JU
REGIO­NAL­NE­GO. Stąd też metro­po­lie i więk­sze ośrod­ki miej­skie,
powin­ny być źró­dłem korzyst­ne­go wpły­wu na ich oto­cze­nie, a obsza­ry
znaj­du­ją­ce się pod ich wpły­wem, powin­ny z tego czer­pać korzy­ści.
Według tego podej­ścia, tery­to­rium nie ma być trak­to­wa­ne tyl­ko jako
prze­strzeń, ale jako układ funk­cjo­nal­ny. Dla­te­go też SRWD 2020,
powin­na w więk­szym stop­niu od momen­tu jej uchwa­le­nia sty­mu­lo­wać i
tery­to­rial­nie ukie­run­ko­wy­wać cele w niej zawar­te — cze­go się nie robi.

Ponie­waż takie­go mecha­ni­zmu w odnie­sie­niu do poszcze­gól­nych obsza­rów,
nie ma wpi­sa­ne­go w stra­te­gię roz­wo­ju regio­nu oraz nie pod­ję­te zosta­ły
dzia­ła­nia w tym kie­run­ku, ini­cja­ty­wa kla­stro­wa “SUDEC­KA SIEĆ
INNO­WA­CJI” może taką rolę peł­nić, by wywo­łać pew­ne impul­sy
roz­wo­jo­we i wybu­dzić SOI z obec­ne­go marazmu.

W ślad za „_Krajow__ą__ __Strategi__ą__ __Rozwoju Regio­nal­ne­go
Regio­ny, mia­sta, obsza­ry wiej­skie 2010–2020” _Rada Mini­strów
przy­ję­ła plan dzia­łań nie­zbęd­nych do reali­za­cji zapi­sów tego
doku­men­tu. Na potrze­by tego pro­ce­su zapla­no­wa­no “FORA TERY­TO­RIAL­NE“
peł­nią­ce funk­cje plat­form dla part­ner­stwa spo­łecz­ne­go oraz
“OBSER­WA­TO­RIA REGIO­NAL­NE”, jako pod­mio­ty moni­to­ru­ją­ce pro­ce­sy roz­wo­jo­we
i reali­za­cję poli­tyk, któ­re jed­nak w dotych­cza­so­wej posta­ci są tak
skon­stru­owa­ne, że mają raczej cha­rak­ter destymulujący.

(W kon­se­kwen­cji zmia­nie musi ulec sys­tem moni­to­ro­wa­nia i zarzą­dza­nia
reali­za­cją stra­te­gii roz­wo­ju woje­wódz­twa dla któ­re­go dotych­cza­so­we
oka­zjo­nal­ne, spo­ra­dycz­nie prze­pro­wa­dza­ne spo­tka­nia i ana­li­zy nie są
wystar­cza­ją­ce a ist­nie­je potrze­ba uru­cha­mia­nia pew­nych pro­ce­sów w
miej­scach, gdzie taka potrze­ba napraw­dę występuje.)

Waż­nym ele­men­tem two­rze­nia nowe­go sys­te­mu zarzą­dza­nia roz­wo­jem kra­ju
są pra­ce nad wspól­ny­mi stan­dar­da­mi pla­no­wa­nia stra­te­gicz­ne­go, by
doku­men­ty w tym zakre­sie, two­rzo­ne na pozio­mach kra­jo­wym i regio­nal­nym,
były porów­ny­wal­ne.

(Wymu­sza to doko­na­nie zmian, co do for­my i zawar­to­ści regio­nal­nych
doku­men­tów stra­te­gicz­nych. Nowa sytu­acja wymu­sza bar­dziej
spa­ra­me­try­zo­wa­ny cha­rak­ter stra­te­gii roz­wo­ju woje­wództw. W
odróż­nie­niu od doku­men­tów przy­ję­tych w 2005 roku, sto­sun­ko­wo
ogól­nych, zak­tu­ali­zo­wa­ne stra­te­gie iden­ty­fi­ku­ją obsza­ry pro­ble­mo­we i
defi­niu­ją obsza­ry wspar­cia, któ­rych zasięg okre­śla­ją doku­men­ty
wdro­że­nio­we, a doce­lo­wo Pla­ny Zago­spo­da­ro­wa­nia Prze­strzen­ne­go
Woje­wództw. )

Waż­ną prze­słan­ką doko­na­nych aktu­ali­za­cji stra­te­gii regio­nal­nych są
bie­żą­ce dzia­ła­nia Samo­rzą­dów Woje­wództw na rzecz roz­wo­ju i
two­rze­nia instru­men­tów zarzą­dza­nia nimi. Stra­te­gie uchwa­lo­ne w 2005
roku w nie­wy­star­cza­ją­cy (choć raczej w wyni­ku zanie­chań i nie
doce­nie­nia ich zna­cze­nia,) spo­sób uwzględ­nia­ły obsza­ry dzia­ła­nia,
jak;

    * inno­wa­cje,
    * budo­wa nowo­cze­snych finan­so­wych instru­men­tów wspar­cia gospo­dar­ki,
     * spo­łe­czeń­stwo infor­ma­cyj­ne,
    * e‑administracja,
     * gospo­dar­ka społeczna,

    * sys­tem promocji.

Ponad­to, istot­ne zmia­ny wyni­ka­ją z pogłę­bie­nia i uak­tu­al­nie­nia
regio­nal­ne­go pla­no­wa­nia w poszcze­gól­nych sek­to­rach, takich jak poli­ty­ka
spo­łecz­na, pro­mo­cja gospo­dar­ki, inno­wa­cje, czy gospo­da­ro­wa­nie ener­gią.
W ślad za usta­le­nia­mi muszą być zwe­ry­fi­ko­wa­ne odpo­wied­nie zapi­sy i
sfor­mu­ło­wa­ne na nowo.

Arty­kuł 3. Trak­ta­tu Lizboń­skie­go zawie­ra zapis „Unia wspie­ra
spój­ność gospo­dar­czą, spo­łecz­ną i tery­to­rial­ną oraz soli­dar­ność
mię­dzy pań­stwa­mi człon­kow­ski­mi”. Ozna­cza to, iż obec­nie w
poli­ty­kach wspól­no­to­wych bra­na jest pod uwa­gę, oprócz gospo­dar­czej i
spo­łecz­nej, tak­że spój­ność tery­to­rial­na. Cyto­wa­ny zapis Trak­ta­tu
Lizboń­skie­go wyni­ka mię­dzy inny­mi z dys­ku­sji poprze­dzo­nej Zie­lo­ną
Księ­gą w spra­wie spój­no­ści tery­to­rial­nej i prze­kształ­ce­nia
róż­no­rod­no­ści tery­to­rial­nej w siłę.  W tym doku­men­cie, Komi­sja
Euro­pej­ska zapro­po­no­wa­ła nowe spoj­rze­nie tery­to­rial­ne na spój­ność
gospo­dar­czą i spo­łecz­ną, w kie­run­ku bar­dziej zrów­no­wa­żo­ne­go oraz
har­mo­nij­ne­go roz­wo­ju obejmujące:

·   kon­cen­tra­cję — poko­ny­wa­nie róż­nic w gęsto­ści zaludnienia,

·  two­rze­nie połą­czeń mię­dzy tery­to­ria­mi — prze­zwy­cię­ża­nie
odle­gło­ści,

·  prze­zwy­cię­ża­nie róż­nic przez współpracę,

·  wspar­cie regio­nów o spe­cy­ficz­nych uwa­run­ko­wa­niach geograficznych.

Wymie­nio­ne wyżej kwe­stie mają wymiar wspól­no­to­wy ale bio­rąc pod
uwa­gę spe­cy­fi­kę Dol­ne­go Ślą­ska, jego pozy­cję i zróż­ni­co­wa­nie,
mają one zasto­so­wa­nie w odnie­sie­niu do stra­te­gii roz­wo­ju woje­wódz­twa i
zosta­ły for­mal­nie uwzględ­nio­ne w jej aktu­ali­za­cji, choć same zapi­sy
bez dzia­ła­nia w tym zakre­sie nie dają żad­nej gwa­ran­cji pożą­da­ne­go
efek­tu. Wymie­nio­ne kwe­stie, to klu­czo­we pro­ble­my roz­wo­jo­we regio­nu,
zwa­żyw­szy jego zróż­ni­co­wa­nie wewnętrz­ne i zagro­że­nie
mar­gi­na­li­za­cją znacz­nej czę­ści obszaru.

  Copy of Sudec­ka Sieć Inno­wa­cji 042014 [2]

z pozdro­wie­niem,
Leszek Pie­czyń­ski,
Sekre­tarz kla­stra SSI