Fun­da­cja Lep­szy Świat dla Niepełnosprawnych

Fun­da­cja Lep­szy Świat Dla Nie­peł­no­spraw­nych jest wspól­ną ini­cja­ty­wą naukow­ców z Poli­tech­ni­ki Ślą­skiej i spo­łecz­ni­ków zaj­mu­ją­cych się na co dzień oso­ba­mi nie­peł­no­spraw­ny­mi z Gli­wic i Kato­wic. Posta­no­wi­li­śmy wyko­rzy­stać pomy­sły rodzą­ce się w oto­cze­niu poli­tech­ni­ki do zmia­ny jako­ści życia osób niepełnosprawnych.

Dzie­łem stu­den­tów wydzia­łu auto­ma­ty­ki pod kie­row­nic­twem mgr. inż. Paw­ła Kasper­ka jest przy­cisk dla pie­szych z zain­sta­lo­wa­ną sygna­li­za­cją wibra­cyj­ną, któ­ry jest reali­za­cją roz­po­rzą­dze­nia mini­stra infra­struk­tu­ry w spra­wie szcze­gó­ło­wych warun­ków tech­nicz­nych dla zna­ków i sygna­łów dro­go­wych oraz urzą­dzeń bez­pie­czeń­stwa ruchu dro­go­we­go i warun­ków ich umiesz­cza­nia na drogach.

Sygna­li­za­cja wibra­cyj­na na przy­ci­sku zosta­ła prze­wi­dzia­na jako sys­tem uzu­peł­nia­ją­cy sygna­li­za­cję optycz­ną i dźwię­ko­wą, zgod­nie z roz­po­rzą­dze­niem moż­na sto­so­wać doty­ko­we sygna­li­za­to­ry wibra­cyj­ne, umiesz­czo­ne w przy­ci­skach dla pie­szych, lub jako urzą­dze­nia samo­ist­ne, zacho­wu­jąc zasa­dy mon­ta­żu jak dla przy­ci­sków dla Pieszych.

Dla­cze­go war­to sto­so­wać sygna­li­za­cję wibra­cyj­ną obok sygna­li­za­cji świetlnej?

Dotych­czas naj­więk­szym wspar­ciem osób nie­peł­no­spraw­nych przy przej­ściach dla pie­szych była sygna­li­za­cja dźwię­ko­wa, do któ­rej oso­by nie­peł­no­spraw­ne zdą­ży­ły się przy­zwy­cza­ić i któ­ra w pew­nym stop­niu speł­nia swo­je zada­nia. Jed­nak taki sys­tem posia­da kil­ka luk, któ­re poważ­nie utrud­nia­ją funk­cjo­no­wa­nie osób niepełnosprawnych.

Sygna­li­za­cja dźwię­ko­wa jed­nak nie zawsze bywa włą­czo­na. Bar­dzo czę­sto moż­na spo­tkać się z dzia­ła­ją­ca sygna­li­za­cją dźwię­ko­wą, któ­ra jed­nak pozo­sta­je przez cały czas wyłą­czo­na. Taki stan może być spo­wo­do­wa­ny mię­dzy inny­mi oba­wa­mi o pro­te­sty miesz­kań­ców ze wzglę­du na uciąż­li­wy hałas gene­ro­wa­ny przez sygna­li­za­to­ry dźwię­ko­we na przej­ściach dla pie­szych. Za przy­kład niech posłu­ży infor­ma­cja pra­so­wa, w któ­rej miesz­kań­cy Byd­gosz­czy skar­ży­li się na uciąż­li­wy hałas, gdyż w wyni­ku moder­ni­za­cji skrzy­żo­wa­nia zamon­to­wa­no na nim zbyt gło­śne sygna­li­za­to­ry dźwię­ko­we. Cza­sa­mi pro­blem bywa roz­wią­zy­wa­ny przez cza­so­we wyłą­cze­nie sygna­li­za­to­ra. Zda­rza się rów­nież, że pod­czas moder­ni­za­cji skrzy­żo­wa­nia likwi­do­wa­ne są sygna­li­za­to­ry dźwię­ko­we, a oso­by z dys­funk­cją wzro­ku zmu­szo­ne są do korzy­sta­nia z przej­ścia dla pie­szych, gdzie zie­lo­ne świa­tło wymu­sza­ne jest przy­ci­skiem bez żad­nej infor­ma­cji dźwiękowej.

Innym poważ­nym pro­ble­mem zwią­za­nym z sygna­li­za­cją dźwię­ko­wą jest nie­jed­no­rod­ność sygna­łu dźwię­ko­we­go. Regu­la­cja praw­na dopusz­cza bar­dzo sze­ro­ki, prak­tycz­nie zezwa­la­ją­cy na dowol­ność, zakres dopusz­czal­nych dźwię­ków emi­to­wa­nych przez sygna­li­za­to­ry aku­stycz­ne. Być może zwią­za­ne jest to z nie­wie­dzą, jaki wła­ści­wie dźwięk, jego wyso­kość, gło­śność, czę­sto­tli­wość powta­rza­nia jest naj­do­god­niej­szy do spraw­ne­go prze­pro­wa­dze­nia nie­wi­do­me­go przez jezd­nię. Z obser­wa­cji wyni­ka, że bywa­ją przej­ścia, przez któ­re idzie się jak po sznur­ku, nie­ja­ko powa­dzo­nym przez kanał dźwię­ko­wy sygna­li­za­to­ra, a na innych jest to nie­moż­li­we. Być może nale­ża­ło­by, poza zawod­ną sygna­li­za­cją dźwię­ko­wą jako zabez­pie­cze­nie zain­sta­lo­wać jed­no­rod­ny sygnał wibra­cyj­ny, któ­ry w przy­pad­ku zamę­tu, w któ­rą oso­ba nie­wi­do­mo może być wpro­wa­dzo­na przez róż­no­rod­ną sygna­li­za­cję dźwię­ko­wą, pozwo­li tej oso­bie zorien­to­wać się w sytuacji.

Sygna­li­za­cja wibra­cyj­na jako jedy­na pozwa­la przejść bez­piecz­nie przez jezd­nię oso­bom głu­cho­nie­wi­do­mym, a tak­że w miej­scach hała­śli­wych np. przy dużych skrzy­żo­wa­niach, gdzie poza sygna­li­za­cją dźwię­ko­wą docho­dzi bar­dzo wie­le róż­ne­go rodza­ju hała­sów, sta­je się sygna­łem bar­dziej pew­nym i bez­piecz­niej­szym, bo mniej nara­żo­nym na zakłó­ce­nie przez zewnętrz­ne bodź­ce. Dla­te­go w Euro­pej­skim Roku Oby­wa­te­li trze­ba zwró­cić szcze­gól­ną uwa­gę na wyko­rzy­sta­nie nowych tech­no­lo­gii, zwłasz­cza infor­ma­cyj­no-komu­ni­ka­cyj­nych, dla reali­za­cji praw wyni­ka­ją­cych zarów­no z oby­wa­tel­stwa UE, jak i z oby­wa­tel­stwa kra­jo­we­go, ma to szcze­gól­ne zna­cze­nie w odnie­sie­niu do osób niepełnosprawnych.