Dostęp­ność to kwe­stia praw czło­wie­ka i waru­nek uczest­nic­twa w spo­łe­czeń­stwie czy­li o

dosto­so­wa­niu stront inter­ne­to­wych oraz apli­ka­cji mobil­nych do potrzeb osób z niepełnosprawnością. 

W Bruk­se­li 26 paź­dzier­ni­ka br. Par­la­ment Euro­pej­ski w koń­cu przy­jął dyrek­ty­wę o dostęp­no­ści stron inter­ne­to­wych i apli­ka­cji mobil­nych orga­nów sek­to­ra publicz­ne­go (dyrek­ty­wa inter­ne­to­wa). Obec­nie wszyst­kie stro­ny inter­ne­to­we i apli­ka­cje mobil­ne, w tym doku­men­ty elek­tro­nicz­ne i mul­ti­me­dial­ne, władz publicz­nych w Euro­pie muszą być dostęp­ne dla całe­go gro­na odbior­ców, w tym 80 milio­nów osób niepełnosprawnych.

To olbrzy­mi krok milo­wy do osią­gnię­cia inte­gra­cyj­ne­go spo­łe­czeń­stwa cyfro­we­go, w któ­rym oso­by z nie­peł­no­spraw­no­ścią jak i inni (np. senio­rzy) użyt­kow­ni­cy znaj­dą dostęp do usług inter­ne­to­wych i infor­ma­cji na rów­ni z inny­mi ludź­mi. Jest to pra­wo zagwa­ran­to­wa­ne w Kon­wen­cji Naro­dów Zjed­no­czo­nych o pra­wach osób nie­peł­no­spraw­nych, któ­re zosta­ło raty­fi­ko­wa­ne przez UE.

W cią­gu ostat­nich lat człon­ko­wie i orga­ni­za­cje part­ner­skie Euro­pej­skie­go Forum Nie­peł­no­spraw­no­ści (EDF) wal­czy­li o dostęp­ność stron inter­ne­to­wych i przy­ję­cie sen­sow­nej dyrek­ty­wy w opar­ciu o Kon­wen­cję. Pier­wot­ny wnio­sek Komi­sji Euro­pej­skiej doty­czą­cy dyrek­ty­wy inter­ne­to­wej, został opu­bli­ko­wa­ny w 3 grud­nia 2012 roku, zawie­rał jedy­nie kil­ka kate­go­rii usług (podat­ko­we, pra­cow­ni­cze, edu­ka­cyj­ne i małym zakre­sie zdro­wot­ne) oraz mięk­kich środ­ków egze­ku­cyj­nych. Ten okres to czas dys­ku­sji i prac nad powsta­niem jed­no­li­te­go tek­stu. Nie oby­ło się bez gorz­kich słów w trak­cie spo­tkań. Wśród moc­no zaan­ga­żo­wa­nych euro­de­pu­to­wa­nych znaj­du­je się m.in. Dtia Cha­ran­zo­va z Czech, któ­ra w trak­cie kolej­nych roz­mów, a wła­ści­wie kolej­nych dys­ku­sji nie­przy­no­szą­cych żad­ne­go real­ne­go skut­ku (m.in., 11 paź­dzier­ni­ka) – skwi­to­wa­ła to krót­ko: „To napraw­dę wstyd! To cze­go potrze­bu­je­my, to zasa­da o samo­dziel­nej egzy­sten­cji, a nie frag­men­ta­rycz­ne podej­ście do pro­ble­mu niepełnosprawności”.

Prze­wod­ni­czą­cy Euro­pej­skie­go Forum Nie­peł­no­spraw­no­ści (EDF) Janis Var­da­ka­sta­nis, stwier­dził – Dostęp­ność to kwe­stia praw czło­wie­ka i waru­nek uczest­nic­twa w spo­łe­czeń­stwie. Niniej­sza dyrek­ty­wa to bar­dzo istot­ny krok w pro­mo­wa­niu praw osób nie­peł­no­spraw­nych w ramach UE i zgod­nie z Kon­wen­cją ONZ. Niniej­sza dyrek­ty­wa uła­twia w har­mo­nij­ny spo­sób prze­pro­wa­dzić praw­dzi­wą zmia­nę, wręcz rewo­lu­cję w życiu 80 milio­nów osób z niepełnosprawnością.

Dyrek­ty­wa Web (inter­ne­to­wa) wej­dzie w życie 20 dni po jej opu­bli­ko­wa­niu w Dzien­ni­ku Urzę­do­wym Unii Euro­pej­skiej. Po tym cza­sie pań­stwa człon­kow­skie będą mia­ły 21 mie­się­cy na zmia­nę prze­pi­sów kra­jo­wych zgod­nie z zale­ce­nia­mi dyrek­ty­wy. Rok po okre­sie 21 mie­się­cy od wpro­wa­dze­nia dyrek­ty­wy wszyst­kie nowe stro­ny publicz­ne UE powin­ny być sze­ro­ko dostęp­ne, a star­sze po 2 latach, zaś apli­ka­cje mobil­ne będą mia­ły na to 33 mie­sią­ce. Euro­pej­skie Forum Nie­peł­no­spraw­no­ści będzie kon­ty­nu­ować pra­cę wraz z przed­sta­wi­cie­la­mi poszcze­gól­nych państw człon­kow­skich nad popraw­nym i spraw­nym wpro­wa­dza­niem dyrek­ty­wy na pozio­mie kra­ju, rów­no­cze­śnie kon­tro­lu­jąc pań­stwa człon­kow­skie. Obec­na Dyrek­ty­wa Web (inter­ne­to­wa) nie jest jesz­cze dosko­na­ła. Zosta­ły do dopra­co­wa­nia jesz­cze osob­ną dyrek­ty­wą medial­ne usłu­gi audiowizualne.

Anna Daska­la­kis