UDO­GOD­NIE­NIA POD­CZAS EGZA­MI­NU MATU­RAL­NE­GO DLA UCZNIÓW ZE SPE­CJAL­NY­MI POTRZE­BA­MI EDUKACYJNYMI

Absol­wen­ci ze spe­cy­ficz­ny­mi trud­no­ścia­mi w ucze­niu się, cho­rzy lub nie­spraw­ni cza­so­wo oraz nie­peł­no­spraw­ni lub nie­do­sto­so­wa­ni spo­łecz­nie mają pra­wo przy­stą­pić do egza­mi­nu matu­ral­ne­go w warun­kach i for­mie dosto­so­wa­nych do indy­wi­du­al­nych potrzeb psy­cho­fi­zycz­nych, odpo­wied­nio na pod­sta­wie opi­nii lub zaświad­cze­nia lekar­skie­go wyda­ne­go przez leka­rza spe­cja­li­stę lub orze­cze­nia o potrze­bie kształ­ce­nia specjalnego.

Zda­ją­cy, któ­ry zamie­rza sko­rzy­stać z pra­wa zda­wa­nia egza­mi­nu matu­ral­ne­go w warun­kach i for­mie dosto­so­wa­nej, skła­da wnio­sek prze­wod­ni­czą­ce­mu szkol­ne­go zespo­łu egza­mi­na­cyj­ne­go lub, jeże­li nie przy­stę­pu­je do egza­mi­nu matu­ral­ne­go bez­po­śred­nio po ukoń­cze­niu szko­ły, dyrek­to­ro­wi komi­sji okrę­go­wej. Do wnio­sku nale­ży dołą­czyć doku­men­ty potwier­dza­ją­ce dys­funk­cje zda­ją­ce­go.
Wnio­sek nale­ży zło­żyć do 15 paź­dzier­ni­ka roku szkol­ne­go, w któ­rym odby­wa się egza­min maturalny.

Egza­min matu­ral­ny dla absol­wen­tów wyma­ga­ją­cych spe­cjal­nych metod naucza­nia powi­nien być prze­pro­wa­dzo­ny przez zespo­ły egza­mi­na­cyj­ne, w skład któ­rych wcho­dzić będą odpo­wied­nio: sur­do­pe­da­gog, tyflo­pe­da­gog lub tłu­macz języ­ka migo­we­go. W przy­pad­ku zda­ją­ce­go, u któ­re­go wystę­pu­je zło­żo­na nie­peł­no­spraw­ność, lub jeśli jest sprzę­żo­na z okre­ślo­ną cho­ro­bą, nale­ży zasto­so­wać warun­ki i for­mę egza­mi­nu prze­wi­dzia­ne dla poszcze­gól­nych scho­rzeń lub nie­peł­no­spraw­no­ści. Absol­went, któ­ry jest cho­ry albo nie­peł­no­spraw­ny, w trak­cie egza­mi­nu matu­ral­ne­go może korzy­stać z urzą­dzeń tech­nicz­nych, sprzę­tu medycz­ne­go i leków koniecz­nych ze wzglę­du na cho­ro­bę lub niepełnosprawność.

Egza­min matu­ral­ny, o wydłu­żo­nym cza­sie trwa­nia oraz egza­min orga­ni­zo­wa­ny z wyko­rzy­sta­niem urzą­dzeń tech­nicz­nych lub przy udzia­le oso­by wspo­ma­ga­ją­cej, prze­pro­wa­dza­ny jest w oddziel­nym pomieszczeniu.

SZCZE­GÓ­ŁO­WA INFOR­MA­CJA O SPO­SO­BIE DOSTO­SO­WA­NIA WARUN­KÓW I FOR­MY PRZE­PRO­WA­DZA­NIA EGZA­MI­NU MATURALNEGO

Oso­by nie­wi­do­me i sła­bo widzące

Zda­ją­cy ma pra­wo do:

wydłu­że­nia cza­su trwa­nia czę­ści pisem­nej egza­mi­nu w przy­pad­ku każ­de­go arku­sza o 30 minut.

obec­no­ści w zespo­le egza­mi­na­cyj­nym tyflopedagoga.

odczy­ta­nia pole­ceń i tek­stów, w razie koniecz­no­ści, przez człon­ka zespo­łu egza­mi­na­cyj­ne­go w trak­cie czę­ści ust­nej egza­mi­nu z języków.

odpo­wied­nie­go sprzę­tu (w zależ­no­ści od rodza­ju wady wzro­ku): maszy­ny do pisa­nia alfa­be­tem Bra­il­le­’a, kom­pu­te­ra wypo­sa­żo­ne­go w urzą­dze­nia z nim współ­pra­cu­ją­ce, tj. linij­kę braj­low­ską, syn­te­za­tor mowy, jak rów­nież pomo­cy optycz­nych, takich jak: lam­py, lupy, lor­net­ki, lunet­ki, tur­mo­ny i inne. 

pomo­cy w czy­ta­niu i pisa­niu w sytu­acji, gdy zda­ją­cy nagle stra­cił wzrok wsku­tek wypad­ku lub cho­ro­by i nie opa­no­wał alfa­be­tu Bra­il­le­’a; pomo­cy udzie­la czło­nek zespo­łu egzaminacyjnego.

arku­szy egza­mi­na­cyj­nych dru­ko­wa­nych alfa­be­tem Bra­il­le­’a z dosto­so­wa­ny­mi ele­men­ta­mi gra­ficz­ny­mi w przy­pad­ku osób niewidomych.

arku­szy egza­mi­na­cyj­nych dru­ko­wa­nych powięk­szo­ną czcion­ką 16 pkt z dosto­so­wa­ny­mi ele­men­ta­mi gra­ficz­ny­mi w przy­pad­ku osób sła­bo widzących.

wła­ści­we­go oświe­tle­nia, w zależ­no­ści od indy­wi­du­al­nych potrzeb zda­ją­ce­go sła­bo widzącego.

Oso­by nie­sły­szą­ce Zda­ją­cy ma pra­wo do:

arku­szy egza­mi­na­cyj­nych dla pozio­mu pod­sta­wo­we­go z: języ­ka pol­skie­go, języ­ka obce­go nowo­żyt­ne­go, histo­rii i wie­dzy o spo­łe­czeń­stwie, dosto­so­wa­nych dla osób niesłyszących.

zwol­nie­nia z czę­ści ust­nej oraz w czę­ści pisem­nej ze spraw­dza­nia umie­jęt­no­ści rozu­mie­nia ze słu­chu egza­mi­nu matu­ral­ne­go z języ­ka obce­go nowożytnego.

wydłu­że­nia cza­su trwa­nia czę­ści pisem­nej egza­mi­nu w przy­pad­ku arku­szy stan­dar­do­wych do 30 minut, za wyjąt­kiem arku­sza egza­mi­na­cyj­ne­go II z języ­ka obce­go nowożytnego.

obec­no­ści w zespo­le egza­mi­na­cyj­nym sur­do­pe­da­go­ga lub tłu­ma­cza języ­ka migowego.

zda­wa­nia czę­ści ust­nej egza­mi­nu z języ­ka pol­skie­go w języ­ku migo­wym lub przy­go­to­wa­nia pre­zen­ta­cji na piśmie.

Oso­by sła­bo słyszące

Zda­ją­cy ma pra­wo do:

korzy­sta­nia z urzą­dzeń tech­nicz­nych odpo­wied­nich do jego wady słuchu.

Nie­peł­no­spraw­ni rucho­wo w zakre­sie koń­czyn górnych

Zda­ją­cy ma pra­wo do:

zda­wa­nia egza­mi­nu matu­ral­ne­go w domu lub szpi­ta­lu, jeśli wyma­ga tego stan zdro­wia zdającego.

wydłu­że­nia cza­su trwa­nia czę­ści pisem­nej egza­mi­nu w przy­pad­ku każ­de­go arku­sza o 30 minut.

pisa­nia pra­cy na kom­pu­te­rze lub maszy­nie do pisa­nia, w zależ­no­ści od opa­no­wa­nej tech­ni­ki, zgod­nie ze szcze­gó­ło­wą instruk­cją dyrek­to­ra komi­sji okręgowej.

dyk­to­wa­nia pra­cy człon­ko­wi zespo­łu egza­mi­na­cyj­ne­go, któ­ry zapi­su­je treść pra­cy odręcz­nie lub za pomo­cą kom­pu­te­ra przy jed­no­cze­snym zapi­sie wypo­wie­dzi zda­ją­ce­go na kase­cie audio, w przy­pad­ku gdy zda­ją­cy nie potra­fi, bądź też nie może pisać na kom­pu­te­rze lub maszy­nie do pisa­nia. Kase­ta audio sta­no­wi inte­gral­ną część arku­sza egza­mi­na­cyj­ne­go i pod­le­ga oce­nia­niu przez egzaminatora.

Nie­peł­no­spraw­ni rucho­wo w zakre­sie koń­czyn dolnych

Zda­ją­cy ma pra­wo do:

zda­wa­nia egza­mi­nu matu­ral­ne­go w domu lub szpi­ta­lu, jeśli wyma­ga tego stan zdro­wia zdającego.

orga­ni­za­cji trans­por­tu, jeśli ist­nie­je taka konieczność.

miej­sca pra­cy dosto­so­wa­ne­go do jego potrzeb, w przy­pad­ku kie­dy poru­sza się na wóz­ku inwalidzkim.

dostę­pu do przy­sto­so­wa­nych urzą­dzeń sanitarnych.

Oso­by z cho­ro­ba­mi przewlekłymi

Zda­ją­cy ma pra­wo do:

wydłu­że­nia cza­su egza­mi­nu o dodat­ko­we prze­rwy, o łącz­nym cza­sie do 30 minut, w przy­pad­ku zda­wa­nia egza­mi­nu w szkole.

dosto­so­wa­nia warun­ków zda­wa­nia egza­mi­nu odpo­wied­nio do spe­cy­fi­ki jego cho­ro­by w przy­pad­ku zda­wa­nia egza­mi­nu w domu lub pla­ców­ce, w któ­rej jest leczony.

Oso­by z zabu­rze­nia­mi psy­chicz­ny­mi i ner­wi­co­wy­mi (schi­zo­fre­nia, psy­cho­zy afek­tyw­ne, cięż­kie posta­cie ner­wic, cięż­kie zabu­rze­nia psy­cho­so­ma­tycz­ne pły­ną­ce ze stro­ny ukła­du pokar­mo­we­go, krą­że­nia i oddechowego)

Zda­ją­cy ma pra­wo do 

dosto­so­wa­nia warun­ków zda­wa­nia egza­mi­nu odpo­wied­nio do spe­cy­fi­ki jego choroby.

Oso­by z zabu­rze­nia­mi zabu­rze­nia płyn­no­ści mowy (jąka­nie się)

Zda­ją­cy ma pra­wo do:

wydłu­że­nia cza­su trwa­nia czę­ści ust­nej egza­mi­nu o 15 minut.

uzu­peł­nie­nia wypo­wie­dzi, w czę­ści ust­nej egza­mi­nu, zapi­sem spo­rzą­dzo­nym przez zda­ją­ce­go, w przy­pad­ku nie­moż­no­ści udzie­le­nia płyn­nej odpo­wie­dzi, ze wzglę­dów emo­cjo­nal­nych lub logopedycznych.

Oso­by ze spe­cy­ficz­ny­mi trud­no­ścia­mi w ucze­niu się (dys­lek­sja rozwojowa)

Zda­ją­cy ma pra­wo do:

pisa­nia pra­cy na kom­pu­te­rze lub maszy­nie do pisa­nia, w zależ­no­ści od opa­no­wa­nej tech­ni­ki, zgod­nie ze szcze­gó­ło­wą instruk­cją dyrek­to­ra komi­sji okrę­go­wej, gdy głę­bo­kość zabu­rze­nia gra­fii unie­moż­li­wia odczy­ta­nie i pra­wi­dło­we oce­nie­nie pracy.

odpo­wied­nio dosto­so­wa­nych kry­te­riów oce­nia­nia pracy.

Źró­dło: Komu­ni­kat w spra­wie szcze­gó­ło­wej infor­ma­cji o dosto­so­wa­niu egza­mi­nu matu­ral­ne­go od 2006 roku — www.cke.edu.pl

Opra­co­wa­nie: Tade­usz Siwek